Workshop - Sterven met de oorlog - Locatie Apeldoorn

Veel Nederlanders die in de laatste fase van hun leven zijn,
hebben bewust de oorlog beleefd. Een aantal van hen heeft traumatische gebeurtenissen meegemaakt. Bij het verouderingsproces kan de oorlog in verhevigde mate terugkomen. Herinneringen aan, en gevoelens van deze gebeurtenissen, die lang onderdrukt konden worden, dringen zich ongewild op. Voor betrokkene zelf en voor de omgeving is dit soms moeilijk te begrijpen. Bij het stervensproces worden nog meer gevoelens en herinneringen aan de oorlog geactiveerd. De existentiële angst van doodsdreiging wordt door de naderende dood getriggerd, evenals de onmacht volstrekt overgeleverd te zijn. Allerlei situaties of gebeurtenissen uit de directe omgeving kunnen aanleiding zijn tot veel spanningen, verdriet, angst en woede, depressiviteit of extreme geagiteerdheid. Traumatische gebeurtenissen beperken zich echter niet tot oorlog. Ook ervaringen als bijvoorbeeld huiselijk geweld, incest, vredesmissies, vervolging (denk aan vluchtelingen) kunnen gelijke effecten hebben. In een inleiding wordt ingegaan op sterven met de oorlog en op de betekenis van het oorlogsverleden van betrokkene op het gezin. Ook wordt het aspect belicht hoe de eigen   (oorlogs-) achtergrond van de vrijwilliger/professional eventueel mee kan resoneren met die van de patiënt. Met behulp van casuïstiek wordt vervolgens besproken wat adequate reacties van de vrijwilliger zijn als deze problematiek opspeelt in de terminale fase.

LEERDOELEN
Deelnemers krijgen door de workshop inzicht in de late gevolgen van oorlog en geweld bij het stervensproces. En krijgen handreikingen aangeboden hoe om te gaan met iemand in de terminale fase van zijn leven, wanneer oorlogs-herinneringen opspelen.

MET MEDEWERKING VAN
• Josée Netten
Psychologe en cultureel antropologe. Vanaf 2003  beleids-   onderzoeker/-adviseur en trainer in het veld van nazorg bij ingrijpende gebeurtenissen. Zij heeft hierdoor veel expertise en kennis met betrekking tot getroffenen van grootschalige schokkende gebeurtenissen zoals rampen, terrorisme en oorlog. Zij is tevens Algemeen secretaris van de Stichting
1940-1945.

De workshops wordt sedert 2006 door het ARQ Kennicentrum
Oorlog, vervolging en geweld (voorheen Stichting Cogis genoemd)  op locatie uitgevoerd.

VOOR WIE
Voor vrijwilligers en medewerkers, die bijvoorbeeld werkzaam zijn in hospices, zorg- & verpleeghuizen en bij VPTZ-organisaties.